Na terenie Polski działa kilka organizacji, których zadaniem jest ochrona praw autorskich. Jedną z najważniejszych i zarazem działających najprężniej jest Związek Artystów Wykonawców STOART. Czym właściwie zajmuje się ta organizacja, jakie są jej kompetencje i w jakim właściwie celu istnieje?
Status
STOART nie jest organem rządowym, ale stowarzyszeniem, należy jednak w tym miejscu zaznaczyć, że jego status jest wyjątkowy. Działa nie tylko w oparciu o statut, jak w zwykłym stowarzyszeniu, ale w oparciu o Ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Na podstawie tego aktu prawnego STOART definiuje się jako organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi. Uprawnienia do takiej działalności stowarzyszenie otrzymało w roku 1995 roku, w ciągu trzech lat od założenia.
Kompetencje
Na czym właściwie polega to wspomniane powyżej zarządzanie? Przede wszystkim na podziale tantiem wynikających z utrwalania, zwielokrotniania określoną techniką, wprowadzania do obrotu, publicznego odtwarzania, najmu, użyczania, nadawania, reemitowania, wyświetlania i publicznego udostępniania wykonania artystycznego. Na pierwszy rzut oka problem może stanowić rozróżnienie kompetencji STOARTu i innych stowarzyszeń zajmujących się prawem autorskim (np. ZAIKS), różnica ta jednak będzie łatwiej uchwytna, gdy zrozumiemy że chodzi tu o należność za wykonanie, nie za autorstwo. Innymi słowy – ZAIKS występuje o opłatę dla autora muzyki i tekstu, natomiast STOART – dla wykonawcy. Bywa, że to ta sama osoba, ale nie zawsze.
Poza kompetencjami STOARTu
Z punktu widzenia przedsiębiorców wykorzystujących muzykę najbardziej interesujące jest nie to, co mieści się w kompetencjach STOARTu, ale to, co jest poza nimi, a więc muzyka udostępniania na licencji Creative Commons. Kwestia ta przez długi czas była sporna – STOART domagał się wykupienia licencji na odtwarzanie również artystów niezrzeszonych, udostępniających swoją twórczość za darmo, ostatecznie jednak z pomysłu tego się wycofano, a muzyki z serwisów takich jak jamendo.com można bez problemu słuchać w komercyjnych lokalach.
